در ادامه بخش‌های قبلی مقاله معرفی سامانه آتش و گاز به سراغ ادامه آن می‌رویم:

استانداردها دیگر رایج در جهان که در F&G کاربرد دارند، عبارتند از:

EN European Norm
IEEE Institute of Electrical and Electronics Engineers
ISA Instrument Society of America
IEC International Electro technical Commission
ISO International Organization for Standardization
MERL Materials Engineering Research Laboratory
MSS Manufacturers Standardization Society
NACE National Association of Corrosion Engineers
NORSOK Norwegian Competitive Position
OGP International Association of Oil & Gas Producers
ATEX European Directives for Explosion Classification

API American Petroleum Institute
ASTM American Society for Testing and Materials
AWS American Welding Society
BNIF Bureau de Normalisation des Industries de la Fonderie
BS British Standard
CEN European Committee for Standardization
DIN Deutsches Institut fur Normung
DIS Draft International Standard
DNV Det Norske Veritas
EEMUA Engineering Equipment & Materials Users’ Association
EFC European Federation of Corrosion

البته استانداردهای دیگری نیز وجود دارد که در لیست بالا گنجانده نشده اند.
اکنون که با موسسات تدوین‌کننده کدها آشنا شدید، جهت هر قطعه‌ای که انتخاب می‌کنید یا هر مورد کاری که قصد اجرای آن را دارید، می‌توانید به سرفصل‌های مربوطه مراجعه و گزینه اصلح را به کار بندید. ولی سوال متداولی که اکثر دوستان در جلسات توجیهی مطرح می‌نمایند، مربوط به طبقه‌بندی مناطق خطرآفرین Hazardous Area است. بنابراین لازم است این مقوله مورد شرح و بسط قرار گیرد. در این خصوص نیز در الزامات اروپائی و آمریکائی تفاوت‌هایی وجود دارد.
اما همانطور که قبلاٌ اشاره شد، در کلیات بسیار به هم نزدیک هستند. این طبقه‌بندی از دیدگاه کلی به صورت زیر است:

موقعیت‌های کلاس یک Class I Locations

مناطقی که در آنجا گازهای قابل انفجار یا بخارات آنها، مثل گاز طبیعی یا بخار سوخت دائماٌ در هوا وجود دارد. در این مکان‌ها جرقه ناشی از جریان برق یا هر وسیله تولید جرقه باعث انفجار خواهد شد.
موارد قابل اشاره این مکان‌ها عبارتند از:

  • پالایشگاه نفت، انبار سوخت و مناطق توزیع Petroleum refineries, and gasoline storage and dispensing areas
  • بخارات ناشی از خشکشوئی با استفاده از مواد شیمیائی (عموما تترا کلرو اتیلن) Dry cleaning plants where vapors from cleaning fluids can be presen t
  • محل‌های پرداخت کاری با استفاده از روش پاشش Spray finishing areas
  • آشیانه‌های هواپیما و محوطه خدمات سوخت Aircraft hangars and fuel servicing areas
  • کارخانجات جانبی گاز و عملیات ذخیره‌سازی و حمل مایعات نفتی
    Utility gas plants, and operations involving storage and handling of liquefied petroleum gas or natural gas.
    تمامی موارد فوق دارای محیط گاز یا بخار آن هستند و در رتبه I قرار می گیرند.

موقعیت‌های کلاس دو Class II Locations

مناطقی که در آنها غبار قابل انفجار وجود دارد. این غبار معمولاً به صورت پودر معلق در هوا است که پتانسیل لازم جهت انفجار را به همان میزان خطری که مواد نفتی در پالایشگاه‌ها ایجاد می‌نمایند، تولید می‌کند.
به برخی از این مناطق در زیر اشاره شده است:

  • آسانسورهای حمل غلات Grain elevators
  • کارخانجات آرد و آسیاب Flour and feed mills
  • کارخانجات تولید منیزیوم یا آلومینیوم یا انبارهای محتوی این عناصر Plants that manufacture, use or store magnesium or aluminum powders
  • کارخانجات پلاستیک‌سازی، داروسازی و مواد آتش بازی Producers of plastics, medicines and fireworks
  • کارخانجات نشاسته یا شیرینی‌سازی Producers of starch or candies
  • کارخانجات خردکن ادویه، شکر و کاکائو Spice-grinding plants, sugar plants and cocoa plants
  • محل‌های آماده‌سازی زغال و دیگر محیط‌های دارای روند انتقال کربن Coal preparation plants and other carbon handling or processing areas

موقعی تهای کلاس سه Class III Locations

مناطقی که در آنها الیاف قابل انفجار معلقی در هوا وجود دارد که به راحتی مشتعل می‌شوند. خطرپذیری این مناطق به مواد مورد استفاده در روند تولید یا انبار کالا وابسته است. همان‌گونه که می‌دانید، احتمال معلق ماندن الیاف در هوا کم است. اما جمع شدن آنها در اطراف ماشین‌ها یا نگهدارنده چراغ‌های روشنائی که گرما یا قوس الکتریکی تولید می‌کنند و یا فلزات با گرمای زیاد، موجب آتش گرفتن آنها خواهد شد.
به برخی از این مناطق در زیر اشاره شده است:

  • تولید پارچه و پنبه‌زنی Textile mills, cotton gins
  • پنبه‌ریسی و کتان‌بافی Cotton seed mills, flax processing plants
  • کارخانجات صنایع چوبی که تولید غبار یا الیاف اره می‌نماید. . Plants that shape, pulverize or cut wood and create sawdust orfl yings
    در فصل بعد وضعیت این مناطق در حالت عادی Normal condition و غیرعادی Unmoral Condition مورد بررسی قرار خواهد گرفت و پس از آن مناطق بکارگیری F&G در شرایط عادی و غیرعادی معرفی می شوند.

ادامه دارد…

منبع: ماهنامه مهندسی حفاظت از حریق

مهندس طاهری
شرکت اسپین الکتریک